‘आता सिंधुदुर्ग जिल्ह्यतील मुले शाळेत पावसाची गाणी गाताना आनंदाने हरखून जाताना दिसतात.
नौकानयन क्षेत्रात जागतिक पातळीवर वावरत असतानाही भाटकरांची नाळ कोकणातल्या मातीशी घट्ट जुळलेली होती.
डॉ. गजानन नारे हे मूळचे अकोटचे. योगायोग म्हणजे त्यांचा वाढदिवसही शिक्षकदिनी- ५ सप्टेंबरलाच असतो.
कोणताही उद्योग करायचा म्हटला की स्थानिक पातळीवर कच्च्या मालाची उपलब्धता अनिवार्य ठरते.
जीवनात सभोवताली घडणाऱ्या घटनांचे मानवी मनावर कळत-नकळत परिणाम होत असतात
गुजरातच्या जुनागढ जिल्ह्यतील एका खेडय़ातलं एक गरीब शेतकरी कुटुंब. घरात फारसं कुणी शिकलंसवरलं नव्हतं.
नाशिक शहरालगत सय्यदपिंप्री हे जोशी यांचे मूळ गाव. जोशी कुटुंबाची स्थिती हलाखीची होती.
शिवाय खास गुरांच्या चाऱ्यासाठी असलेल्या ‘राखण राना’ची पिढय़ान् पिढय़ा निगुतीने देखभाल करतात.
आमची ओळख फेसबुकवरची. म्हणजे, प्रत्यक्ष भेटलो नसलो तरी फोटोबिटो पाहून बऱ्यापैकी तोंडओळख होतीच
गुरुजींनी सारे काही छान तालासुरात म्हटले. भाषेची नजाकतही समजावून सांगितली. पण मुलांचे चेहरे कोरेच होते
ज्या काळात ऋतुराज गोरे यांनी सौरऊर्जा प्रकल्प उभारला तेव्हा महाराष्ट्र लोडशेडिंगग्रस्त होता.
मूळच्या गुजरातेतील अहमदाबादजवळील सिरोही गावच्या चंद्रिका चौहान या सध्या सोलापुरात असतात.
अजय वाळिंबे वर्ष १९९५ मध्ये महानगर गॅस लिमिटेड कंपनीची स्थापना गेल आणि ब्रिटिश गॅस पीएलसी यांच्या संयुक्त उपक्रमाने नैसर्गिक वायूच्या विपणन व वितरणाचा व्यवसाय करण्याच्या उद्देशाने झाली. मुंबईत, त्याच्या आसपासचे भाग आणि महाराष्ट्र आदी ठिकाणी कंपनीचा व्यवसाय विस्तारला आहे. कंपनी नैसर्गिक वायू अर्थात कॉम्प्रेस्ड नॅचरल गॅस आणि पाइपद्वारे घरोघरी नैसर्गिक वायूच्या वितरणाच्या व्यवसायात गुंतली आहे. […]
‘वळसा वयाला’ या सदराचा हा अंतिम लेख. गेले वर्षभर अल्लाउद्दिनची गुहा उघडावी तशी एक एक रत्नं माझ्यासमोर येत राहिली.
‘ओंकार इति इदं सर्वम्’ हा वेदान्तातील सिद्धान्त प्रमाण मानत डॉ. जयंत करंदीकरांनी ‘ॐ शक्ती व्हाइस एनर्जी थेरपी’ ही जगातील होलिस्टिक
विद्यार्थी व शिक्षक यांनी खचाखच भरलेलं मुंबईतल्या एका प्रसिद्ध महाविद्यालयाचं सभागृह.. अंधश्रद्धा निर्मूलन समितीचे (अं.नि.स.) कार्यकर्ते आज कोणते चमत्कार दाखवणार याची प्रत्येक चेहऱ्यावर उत्सुकता.
१९४१ साली एम.डी.पर्यंतचं उच्चशिक्षण पूर्ण करणाऱ्या, दीर्घकालीन यशस्वी वैद्यकीय कारकीर्द, रशियन भाषेवर प्रभुत्व, पंचांग वाचण्यापासून छोटय़ा मोठय़ा उपकरणांच्या दुरुस्त्यांपर्यंत अनेक गोष्टींत प्रावीण्य, वयाची ऐंशी पार झाल्यावरही साहित्यप्राज्ञ आणि ८२ व्या वर्षी शोधनिबंधाचं लिखाण करणाऱ्या, मासिक पाळीच्या दुखण्यावर योगदान ठरणारं संशोधन करणाऱ्या, ९७ व्या वर्षीही तितक्याच कृतिशील असणाऱ्या कर्तृत्ववान विदुषी डॉ. लीला बाळकृष्ण गोखले यांच्याविषयी
संशोधक म्हणून पुण्यातील मधमाशीपालन केंद्रात तब्बल २५ वर्षे अखंड योगदान देणारे डॉ. क. कृ. क्षीरसागर आज ८४ व्या वर्षीही त्याच उत्साहात कार्यमग्न आहेत.
मॅक्सिन बर्नसन ऊर्फ मॅक्सिन मावशी.. आज वय वर्षे एकोणऐंशी. मायभूमी अमेरिका सोडून कायमच्या भारतात आल्या त्या मराठीच्या प्रेमापोटी.
संपूर्ण जीवन समर्पित वृत्तीने जगणारे तपस्वी, रामेश्वर त्र्यंबक कर्वे ऊर्फ तात्या कर्वे आज ९६व्या वर्षीही पेणमधील शाळेत विनामूल्य संस्कृत शिकवण्याचं काम करत आहेत. या सच्च्या देशभक्ताने स्वातंत्र्यसंग्रामातही आपलं योगदान दिलं.
रस्त्यावर फिरणाऱ्या मुलांसाठी वयाच्या सत्तराव्या वर्षी ‘हमारा स्कूल’ची स्थापना करणाऱ्या मंगलाताई वागळे म्हणजे एक उत्साही, प्रेमळ व्यक्तिमत्त्व.
‘हिंदुस्थान पेट्रोलियम’, ‘टायटन’, ‘रहेजा कॉर्पोरेशन’, ‘किसान’, ‘आयडीबीआय बँक’, ‘सेन्चुरियन बँक’ एवढंच नव्हे तर न्यूयॉर्क, बेल्जियम, लंडन, युगांडा येथील कंपन्यांसाठी त्यांनी शंभरावर लोगोंचं डिझाइन केलंय. पन्नास आंतरराष्ट्रीय मासिकांमधून त्यांच्या कामाला प्रसिद्धी मिळालीय.
‘जलसंवाद’ या मासिकाचं सहसंपादन करणाऱ्या मुकुंद धाराशिवकरांनी ‘जलमागोवा महाराष्ट्राचा’ या प्रकल्पांतर्गत महाराष्ट्रातील एकेका नदीच्या खोऱ्याचा ३५ अंगांनी अभ्यास सुरू केलाय.
निर्मलाताईंनी जेव्हा पुण्यातील ‘निवारा’मध्ये पाऊल टाकलं तेव्हा तिथली परिस्थिती भयानक होती. ५५ वृद्ध तिथे राहत होते, पण शिस्त नव्हती. कुठेही जेवायचं, काहीही खायचं. सर्वत्र गलिच्छपणा, पडकं-झडकं, उदास वातावरण होतं.
३२ वर्षांपूर्वी केवळ २ मैत्रिणींना बरोबर घेऊन सुरू केलेल्या ‘बांधीलकी’कडे आज २७ सभासद व अनेक कार्यकर्ते आहेत.
धडधाकट माणसापासून अट्टल कैदी ते मतिमंद अशा अनेकांपर्यंत ‘योग’ पोहोचणारे, योग प्रचाराचा आणि प्रसाराचा वसा गेली ३५ हून अधिक वर्षे यशस्वीपुढे सांभाळत,
‘समरांगण सूत्रधार’ या अमूल्य ग्रंथातून लिहिलेलं राजा भोजाचं अष्टांग स्थापत्यशास्त्र इंग्रजीतून भाषांतर करून जगापुढे ठेवणारे डॉ. प्रभाकर पांडुरंग आपटे.
कीर्तनातील सर्वोच्च पदवी वयाच्या ७७ व्या वर्षी मिळवणाऱ्या, आजही तितक्याच उत्साहाने कीर्तन करणाऱ्या आणि दादरचं ‘फॅमिली स्टोअर्स’ही सांभाळणाऱ्या शैलाताई जोशी यांनी ‘मी घरात आले
‘शोभना जो भी करती है, शोभनीय होता है’ हे विनोबा भावे यांचे त्यांच्याबद्दलचे उद्गार. शोभना रानडेंनी हे आपल्या कार्यकर्तृत्वाने मिळवलेले.
मेजर सुभाष गावंड यांची ८ महार रेजिमेंट ही बटालियन. परमवीरचक्र बटालियन म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या आपल्या रेजिमेंटचा त्यांना विलक्षण अभिमान आहे. आज मेजर गावंड ७५ वर्षांचे आहेत.
पुसाठीत सुरू केलेल्या बागकामाच्या छंदाने त्यांना १००८ पुरस्कार मिळवून दिले. सर्व प्रकारच्या पालेभाज्या, फळभाज्या, फळझाडं, फुलझाडं, शेंगभाज्या, कंदमुळं यांच्या सतत बहरलेल्या बागेने त्यांनाही चिरतारुण्य दिलं, सदाहरित ठेवलं.
संस्कृतमध्ये पदवीधर असणाऱ्या आशाताई कुलकर्णी आज ७२ व्या वर्षीही ‘आशिदा’ या इलेक्ट्रॉनिक्स उद्योगसमूहाचं व्यवस्थापकीय संचालकपद सांभाळताहेत.
सुमनताई महादेवकर, वय वर्षे ८१. आजही त्या वेदांचा, प्राचीन ग्रंथांचा, श्लोकांचा अभ्यास तसेच त्याचं इंग्रजीमध्ये भाषांतर करणं, इतकंच नाही तर त्यावर व्याख्यानं देणं तसेच संस्कृत शिकवणं अशासारख्या ज्ञान प्रसाराच्या कामात व्यग्र आहेत
५, ४, ३, २, १.. असे उलटे आकडे मोजल्यानंतर ज्याप्रमाणे एखादं रॉकेट सुसाट सुटतं, त्याप्रमाणे आयुष्याच्या उत्तरार्धात तुफान सुटलेल्या निरुपमा एक्स्प्रेसचं
भक्तिसंप्रदायांचा इतिहास हा सर्व काळ, सर्व प्रांतांत प्रेमानं आणि शांतीनं भरलेला इतिहास नाही
भीमा भोईचा पिंड वेगळा होता. पंथीय कर्मकांड आणि तांत्रिक उपचार यात त्याला रस नव्हता.
एषुत्तेच्छन गुरुपदी शोभणारा संत आहे. एषुत्तेच्छन या नावाचा अर्थच मुळी ज्ञानदाता गुरू असा आहे.
कनकदास विद्वान दार्शनिक व्यासरायांचा शिष्य होता. त्यानं पदरचनेप्रमाणेच ग्रंथरचनाही केली आहे.
तिरुवल्लुवर’ हे बिरूद सार्थ वाटतं, त्याची ‘कुरल’ ही अद्वितीय कृती तमिळ वाङ्मयात वेदांची प्रतिष्ठा पावली आहे.
करुणा हा मलूकदासांच्या सगळ्या चिंतनाचा, उपदेशाचा आणि कार्याचाही गाभा राहिला आहे.
शंकरदेव यांनी भक्तीचं मोठं रसाळ विवेचन केलं आहे. त्यांच्या संकलित कीर्तनांमधून त्यांनी पुन:पुन्हा भक्तीचं मोठेपण सांगितलं आहे.
संत दादू दयाल यांचा विश्वास आहे लोभमुक्तीवर, अहंकाराच्या त्यागावर आणि सदाचरणावर. केवळ खाणं-पिणं आणि झोपणं यातच आयुष्य घालवणं म्हणजे आयुष्याचं सार्थक नव्हे,
उपहास, विनोद आणि व्याजोक्ती ही वेमनाच्या काव्याची वैशिष्टय़ं आहेत आणि मार्मिक प्रश्न विचारण्याची त्याची शैलीही खास त्याची अशी आहे. कधी कडवट, कधी आक्रमक, कधी उग्र धारदार, तर कधी सूक्ष्मपणे...
सूरदासांचं जीवन म्हणजे प्रेमभक्तीनं उचंबळणारा एक सागरच बनला. एकीकडे भगवंत निर्गुण, निराकार आहे आणि तोच आपल्या सच्चिदानंद रूपात आविष्कृत होताना नित्यवृंदावनात गोप-गोपींसह नाना प्रकारच्या लीला रचतो आहे, असा त्यांचा विश्वास आहे म्हणून निर्गुण ब्रह्माचं स्वरूप समजून घेऊन मी सगुण ब्रह्माची …
सहजोबाई ही संत चरणदासांची भाची आणि शिष्या. १७८२ मध्ये चरणदासांचा देह पंचत्वात विलीन झाल्यानंतर जवळजवळ २३ र्वष सहजोबाईनं संप्रदायाची गादी सांभाळली. आजही दिल्लीत तिच्या नावानं गादी आहेच. चरणदासी संप्रदायाच्या अस्तित्वाची ती आजची जिवंत खूण आहे.
शासन आणि प्रजाजन यांचे आदर्श तुलसीदासांनी ‘रामचरितमानस’मध्ये फार तन्मयतेने रंगवले. भक्ती हे लोकमंगलाचे एक समर्थ साधन कसे होऊ शकते याचा वस्तुपाठ त्यांनी निर्माण केला.
पुरंदरदासानं भक्तीच्या प्रांतातल्या ढोंगांवर, विसंगतीवर नेमकी टीका केली आहे. सोवळय़ाचं अवडंबर माजवणाऱ्यांना फटकारताना त्यानं म्हटलं आहे, की तुमचा देह जर अस्थी, मांस, कातडं यांनी बनलेला आहे तर तुमचं सोवळं असणार कुठून? तुमचं मन शुद्ध, निर्मळ करा. तेच खऱ्या अर्थानं सोवळं …
अनेक मधुर प्रार्थना अंत:स्फूर्तीने गाणारे हजरत शेख नुरुद्दीन वली केवळ संतच नव्हते तर काश्मीरचे लोककवी ठरले. हिंदूंनी ‘सहजानंद’ म्हटलं.